Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı (IATA: SAW,ICAO:LTFJ) Pendik ilçesi sınırlarında inşa edilen İstanbul'un 2. havalimanı. Havalimanı ismini, dünyanın ilk kadın savaş pilotu ve Türkiye'nin ilk kadın pilotu olan Sabiha Gökçen'den almıştır. Havalimanının temeli şubat 1998 tarihinde atılmış, Ocak 2001 tarihinde bitirilen havalimanı toplam 550 milyon USD'ye mal olmuştur.

Anadolu yakasının incisi İstanbul Sabiha Gökçen (İSG) Havalimanı, Türkiye'nin ikinci, Avrupa'nın dokuzuncu en yoğun havalimanı olarak biliniyor. Türkiye'nin en hızlı büyüyen havalimanlarından biri olan Sabiha Gökçen, "Şehrin Havalimanı" mottosuyla misafirlerine mükemmel bir seyahat deneyimi sunuyor. İstanbul’un zengin tarihi ve kültürünü 51 ülkede 140 destinasyona bağlayan İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’nın, daha kompakt olması, yani hem havalimanına kolay erişim olanakları hem de havalimanına vardıktan uçağa binene kadar geçen sürenin daha kısa olması; seyahati kolaylaştırması, zaman kazandırması gibi çok önemli avantajları bulunuyor. Sabiha Gökçen, kolay ulaşılabilirliğiyle sadece İstanbullulara değil, çevre şehirlere de hizmet vererek "Şehirlerin Havalimanı" ünvanını kazanıyor. İstanbul’un her noktasından kolaylıkla erişilebilmesinin yanı sıra Balıkesir, Bursa, İzmit ve Sakarya’dan da tek vasıtayla ulaşılabilen havalimanı, İstanbul dışında 2 saatlik mesafede yaklaşık 23 milyon kişiye hizmet veriyor.

Dünyanın Aktarım Merkezi

Ağırlıklı olarak Türkiye ile Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu, Rusya, Orta Asya arasında bağlantılı uçuşlar gerçekleştiren İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı, Türkiye’nin en büyük 2 taşıyıcısı Pegasus Hava Yolları ve %100 THY iştiraki AJet’in ana üssü durumunda. Dolayısıyla Sabiha Gökçen, ekonomik imkanlar sunan havayolu şirketlerinin de merkezi olmasından dolayı önemli bir aktarım merkezi haline geldi. İstanbul’un ana uçuş noktalarına yakın olması ve farklı bağlantılarla eriştiği destinasyon sayısının çeşitlendirilebilmesi (2024 yılında +15 yeni destinasyon), 2023 yılı sonunda 2. pistin de açılmasıyla havalimanı geleceğe dair çok güçlü potansiyelini işaret ediyor.

Rekorların Havalimanı

2023 yılını 37.1 milyon yolcu rekoruyla kapatan Şehirlerin Havalimanı, yaptığı iyileştirme projeleriyle 2024 yılında da rekorlar kırmaya devam ediyor. Yılın ilk 10 ayında 32.3 milyon yolcuyu ağırlayan İSG’nin 15 yıldır hizmet veren terminalinde ihtiyaç duyulan alanlar, operasyonu sekteye uğratmadan yenilenirken bir yandan da yolcu yoğunluğunu yönetmek için yenilikçi çözümler hayata geçiriliyor. Misafirlerin seyahat deneyimini en üst düzeye çıkarmak için yoğun çalışmalar aralıksız sürüyor. Mevcut terminal tesislerini geliştirmek için tuvalet, dinlenme, otopark, alışveriş ve bekleme alanlarındaki yenileme ve optimizasyon gibi çalışmaları ihtiva eden 24 projenin, yaklaşık 35 milyon euro yatırımla aşamalı olarak 2025 yılının ilk yarısında tamamlanması hedefleniyor.

Dijital Asistan SAVVy

Sabiha Gökçen’in son dönemde hayata geçirdiği belki de en tatlı yeniliği, adını havalimanının IATA kodu olan SAW’dan alan ve İngilizce anlamı “anlaşıylı” olan SAVVy dijital asistan oldu. Havalimanının müşteri hizmetleri kalitesini daha ileriye taşımak ve bu süreçleri optimize etmek amacıyla hayata geçirdiği SAVVy Yapay Zeka Dijital Asistan, rutin sorgulamaları otomatikleştirerek, yolcu sorularına anlık cevap ve çözüm sunuyor. Böylece SAWCare Çağrı Merkezi'ndeki destek görevlilerinin daha karmaşık sorunlara odaklanmalarına imkân tanınıyor. Chatbotların perakende sektöründe yaygın olarak kullanıldığı bilinse de SAVVy, yapay zekânın havalimanı müşteri hizmetlerinde öncüsü olarak yolcularla insan benzeri sohbetler ediyor ve sorulara yanıtlar sağlıyor.

Yenilikçi Stratejik Bir Adım

Sabiha Gökçen Havalimanı CEO’su Alp Er Tunga Ersoy, SAVVy’nin havalimanlarında kullanılan ilk üretken yapay zeka tabanlı dijital asistan olduğunu belirtiyor ve SAVVy’i şöyle tanımlıyor: “Yenilikçi, yapay zekâ destekli Dijital Asistanımız SAVVy'i misafirlerimizin seyahat deneyimini artırmak için kullanıma açtık. İnsanı merkeze alarak ve teknolojiyi kullanarak, her yolculukta kişiselleştirilmiş, hızlı ve sorunsuz hizmetlerle müşteri deneyimini sürekli iyileştirme misyonumuzun bir parçası olan SAVVy, 7/24 anında destek sağlayarak müşteri hizmetlerimizde çığır açmak için tasarlandı. SAVVy'nin sadece bir teknolojik gelişme değil, aynı zamanda havalimanı hizmetlerinin geleceğini şekillendirmeye yönelik stratejik bir adım olduğuna inanıyoruz.”

Bagaj Sistemlerini Yapay Zeka Denetleyecek

Bagaj taşıma sistemleri ya da kısa ismiyle BHS, havalimanlarının operasyonel devamlılığını sağlayan en kritik sistemlerden biri olarak öne çıkıyor. 2024 yılında gerçekleştirilen 24 projeden biri de BHS sistemlerinin yenilenmesinin bir parçası olarak sistem ekipmanlarında oluşabilecek durmaların ve buna bağlı operasyonel aksamaların önüne geçmek amacıyla kilit noktalara sensörlerin yerleştirilmesi oldu. Bu sensörler sayesinde insan duyularının hissedemeyeceği frekanslarda oluşabilecek ses, titreşim, ısı yayılımı durumları izlenmeye başladı. Böylece potansiyel arızalar daha gerçekleşmeden farkedilerek olası zaman kayıplarının önüne geçilebiliyor.

Dil Bariyeri Ortadan Kalkıyor

Ödüllü E-Translator sistemiyle dil bariyeri tamamen ortadan kaldırılıyor. Yerel sunucularda birbirine bağlanan 2 cihaz sayesinde çalışanlar ve yolcular arasında gerçek zamanlı konuşma imkanı sağlayan E-Translator sistemi, havalimanında yoğunluk yaşanan danışma noktaları, otopark ve kayıp eşya ofislerinde zaman kazandırıyor. Geleneksel çeviri hizmetlerinden farklı olarak geniş bir dil kapasitesinde anında çeviri yapabilme özelliğine sahip E-Translator sistemi ayrıca kullanıcı ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilir olmasıyla da öne çıkıyor.

Sürekli Yenilenen Havalimanı

Yolcu memnuniyetini her zaman daha ileri seviyeye çıkarmayı görev edinen Sabiha Gökçen’in 15 yaşına giren terminalinin de yenileme çalışmalarına devam ediyor. Terminalde yeniden düzenlenen ATM alanı, Göç İdaresi alanı ve Carepoint merkezinin yanı sıra genişletilen pasaport, e-pasaport ve güvenlik geçiş alanlarıyla yolculara daha konforlu bir seyahat deneyimi sunuluyor. Yenilenen tuvaletler, alışveriş alanları, dinlenme ve bekleme alanları projelerinin yapımına ise tam hız devam ediliyor. Terminal dışında ise ilave otopark projesiyle kapasite artırılmasına ek olarak 2024 sonunda açılması beklenen üçgen otopark projesiyle yaklaşık 1100 araçlık kapasite artışı sağlanması planlanıyor. 2024 yılında yaklaşık 12 milyon euro yatırımla BHS (Şut Altı) projesi sayesinde bagaj geçiş süreleri hızlandırıldı, en yoğun kullanılan 8 adet WC yenilendi ve daha önce 88 adet olan X-Ray cihazlarına 22 adet ilave edilerek toplam sayı 110’a çıkarıldı.

Pasaport Kontrolünde Aile Geçişi

0 – 5 yaş arası çocuklu aileler pasaport kontrolünde kendilerine ayrılan Aile Geçişini kullanabiliyor. Dış Hatlar Hızlı Geçiş bölgesinde bulunan Aile Geçişi sayesinde minik yolcular uzun kuyruklarda beklemeden, hızlı ve konforlu olarak pasaport kontrolünden geçebiliyor.

İSG’NİN TARİHİ

► İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı, İleri Teknoloji Endüstri Parkı ve Sivil Havacılık Merkezi (İTEP) kapsamında geliştirilecek olan Teknokent’in ilk aşaması olarak inşa edilerek 8 Ocak 2001 tarihinde hizmete açıldı.
► ISG, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ)’nin mülkiyetinde olmayan tek havalimanıdır.
► Havalimanının düzenleme ve denetim sorumluluğu Türkiye Cumhuriyeti Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) altında yer alan HEAŞ (Havaalanı İşletme ve Havacılık Endüstrileri A.Ş. tarafından yürütülmektedir.
► Havalimanının başlangıç altyapısı; 3 milyon dış hat yolcu, 500 bin iç hat yolcu ve 90 bin ton kargo kapasitesi olarak planlanmıştır.
► 2008-2009 yılları arasında Limak-GMR-MAHB Konsorsiyumu tarafından yönetilen ISG, Malezya Havalimanları’nın (MAHB) 31 Aralık 2014’te hisselerinin tamamını satın almasıyla yeni bir döneme girilmiş olup, işletmesi 2032 yılına kadar MAHB yönetimindedir.
► Malezya Havalimanları’nın havalimanı işletmeciliğinde 32 yıllık tecrübesi bulunmakta ve bu büyük tecrübenin ülkemiz havacılık ve turizm sektörüne en üst seviyede aktarılması için Grup, bugüne kadar ISG’ye 544 milyon euro yatırım yapmıştır.
► İstanbul Sabiha Gökçen, Malezya Havalimanları’nın uluslararası alandaki en büyük yatırımıdır.
► 2018 yılına kadar yatırımlar artırılarak terminal kapasitesi yıllık 41 milyon yolcuya çıkarıldı. Aynı zamanda bilgi işlem sistemleri ve operasyonel gereksinimler de iyileştirildi.
► 2020 yılında yaşanan pandemide 4 ay kapalı kalan ISG’de bu süreç, işten çıkarma yapılmadan yönetildi.
► 25 Aralık 2023’te açılan 2. Pist 22 Ağustos tarihi itibariyle gece uçuşlarına da açıldı. Bu sayede gece inişlerde tek pist kaynaklı yaşanan yoğunluklar giderildi. Şu an havalimanında kalkışlar birinci pist, inişler ise ikinci pist üzerinden yapılmaktadır. Buna paralel olarak 2. Teminalin de inşasıyla yolcu kapasitesi 80 milyona çıkabilir.

Sabiha Gökçen Havalimanı Kadıköy'e 35 km, Taksim'e 40 km ve izmit'e 69 km uzaklıktadır. Havalimanından Kozyatağı, Kadıköy, Levent ve Bostancı'ya belediye otobüsleriyle, İzmit, Kadıköy, Kozyatağı ve Taksim'e de havalimanı yolcu servisleriyle toplu ulaşım sağlanmaktadır.